Kunst aan de Groene Corridor

Update 8 april 2021
Zowel de Stönner-Meijwaardbrug, als de Loopgraaf voor de Vrede hebben een relatie met het militaire verleden van de Princes Irene Brigade, dat in het teken van vrede en veiligheid staat.

Door de historische en de architectonische verbinding aan het landschappelijk lijnelement de Groene Corridor, is ervoor gekozen om deze iconische landschapsobjecten gezamenlijk te openen met een filmvertoning.

De architectonische objecten staan beiden in het teken van het laan-element aan de Groene Corridor tussen Oirschot en Eindhoven. Zij vormen de eerste observatoria die ons uitnodigen het landschap te ontdekken. Zij wakkeren onze zintuigen aan om de gelaagdheid van het landschap waar te nemen en de context van verleden, heden en toekomst te beleven.

Het zijn landschapselementen met een hoogstaande (bio-)technologische achtergrond, die ons door het landschap laten laveren in al zijn facetten.

De Stönner-Meijwaardbrug
De 'Stönner-Meijwaardbrug' is een nieuw monument, met een historische betekenis. Het concept ontwerp van Adriaan Geuze van het bureau West 8 is totstandgekomen door inbedding van de brug in het omliggende landschap. Adriaan Geuze heeft namelijk eveneens aan de wieg gestaan van de landschappelijke visie voor de Groene Corridor, waarbij de brug het lijnelement tussen Oirschot en Eindhoven compleet maakt.

Het concept ontwerp van bureau West 8 is input geweest voor de uitvraag tijdens de aanbestedingsprocedure. Uiteindelijk is het werk gegund aan aannemer Ballast Nedam in combinatie met wUrck Architecten uit Rotterdam.

De naamgeving van de brug geeft de historische gebeurtenissen letterlijk en figuurlijk een gezicht, door te refereren naar de gesneuvelde soldaten die zich tijdens WOII inzetten om Oirschot te bevrijden.

Ondanks dat de brug in tijden van oorlog twee maal vernietigd is, vormt hij nu weer een verbindende schakel in de stad-land-verbinding tussen de historische markt in Oirschot en het 18 Septemberplein in Eindhoven.

De 'Stönner-Meijwaardbrug' zorgt ervoor dat de Groene Corridor bestaansrecht krijgt als belangrijk landschappelijk lijnelement tussen Eindhoven en Oirschot en verbeterd de gelegenheid om de historische kern van Oirschot te kunnen ontdekken als reiziger of recreant.

De Stönner-Meijwaardbrug zal op die manier een essentiële bijdrage leveren aan de bereikbaarheid van Oirschot voor mensen uit de omgeving, het aantrekken van bezoekers, wat op haar beurt weer een bijdrage levert aan de leefbaarheid van het dorp.

De Loopgraaf voor de Vrede
In 2019 is in het kader van het project ‘Kunst aan de Groene Corridor’ gekozen voor de totstandkoming van het concept-ontwerp ‘Loopgraaf voor de Vrede' van Marco Vermeulen. Het eerste landschapsobservatorium aan de Groene Corridor, dat onderdeel uitmaakt van het verder te ontwikkelen concept ‘Doors of Perception’.

Een concept aan het landschappelijke lijnelement, waarbij onze zintuigen op allerlei manieren worden geprikkeld.

Met dit concept wordt door middel van diverse kunstobjecten een gezicht gegeven aan de gelaagdheid van het landschap, in de stad-land-verbinding tussen Oirschot en Eindhoven.

Door een kunstcommissie bestaande uit stakeholders en onafhankelijk deskundigen is ervoor gekozen, om dit observatorium ‘Loopgraaf voor de Vrede’ op het militaire oefenterrein van Defensie (de Oirschotse Heide) te realiseren.

De loopgraaf, in de vorm van een vredestreken, biedt een bijzonder perspectief op de Oirschotse Heide en een unieke inkijk in een van de laatste ongestoorde Podzolbodems van Nederland. Kenmerkend voor deze duizenden jaren oude bodem is de uitspoeling van ijzer uit de bovenste lagen, waardoor lagere aardlagen juist ijzerrijk worden en daardoor geel-oranje kleuren. Mits u geluk heeft ervaart u ook het schouwspel van militaire oefeningen. Deze oefeningen staan in dienst van de wereldvrede.

Ter plaatse van de wanden zijn natuurlijke voedingsstoffen geïnjecteerd voor bodem-eigen-bacteriën, die het natuurlijk mineraal calciet produceren en waarbij CO2 wordt gebonden. Het calciet fungeert als bindmiddel tussen de zandkorrels, waardoor een harde wand ontstaat. Dit zorgt voor de instandhouding van de loopgraaf. 

Update 21 mei 2020:
Loopgraaf voor de Vrede’. Dat is de naam van het meest in het oog springende kunstwerk. Zal dit jaar in 2020 worden aangelegd. 

De ontwikkeling van de 14 kilometer lange Groene Corridor doen we onder andere samen met ontwerpers en kunstenaars. Met kunst creëren we op een zichtbare manier een mooie verbinding tussen het groen, beleving en recreatiemogelijkheden.

Kunst als aantrekkingskracht
Kunst verbindt de drie basisfuncties in het gebied: natuur, cultuurlandschap en recreatie. Kunst speelt dus een belangrijke rol in het aantrekken van bezoekers en hen vervolgens iets bieden (beleving) zodat ze terugkomen! Bij de ontwikkeling van kunst zijn daarom een aantal unieke kenmerken van het gebied leidend: 

  • Met de Groene Corridor betreed je andere werelden: van stad naar platteland, van grijs naar groen en van drukte naar rust. 
  • De reis is het doel: wanneer je laveert door het landschap van de Groene Corridor onthaast je. Het landschap nodigt uit om even te pauzeren, het gebied te onderzoeken en te beleven. 
  • Een groene verbinding: op de Groene Corridor ben je één met de natuur. Je geniet van de natuurlijke rijkdom van landschappen, dieren en planten. 
  • Innovatie en ontwikkeling: het gebied aan de Groene Corridor is volop in ontwikkeling door nieuwe initiatieven en startende ondernemers. 

Werkateliers met kunstenaars
Een selectie van kunstenaars was uitgenodigd om kennis te maken met het unieke gebied. Aan de hand van een aantal praktische werkateliers hebben kunstenaars het gebied verkend, met ondernemers en omwonenden gespard en over mogelijke verbindingen met cultuur(historie), fysieke locaties, recreatiemogelijkheden, natuur en ecologie gebrainstormd.

De kunstenaars gingen aan de hand van hun kennismaking met de Groene Corridor aan de slag met het bedenken van ideeën voor kunst aan de Groene Corridor. In mei 2018 presenteerde zij hun ideeën aan een kunstcommissie en belangrijke stakeholders uit het gebied.

Benieuwd naar de kunstenaars?

  1. Bekijk hier de visie van Tijs Rooijakkers.
  2. Bekijk hier de visie van Frank Havermans.
  3. Bekijk hier de visie van Jalila Essaïdi.
  4. Bekijk hier de visie van Kiki & Joost.
  5. Bekijk hier de visie van Marco Vermeulen.
  6. Bekijk hier de visie van Merel van der Linden.
  7. Bekijk hier de visie van Overtreders W.

De commissie heeft in juni 2018 beslist welk(e) idee(ën) verder uitgewerkt mochten worden tot een ontwerp. Dit waren de ideeën van Overtreders W, Marco Vermeulen en Kiki & Joost.  De ontwerpen waren vervolgens beoordeeld in het najaar van 2018. 

De winnaar
Loopgraaf voor de Vrede’. Dat is de naam van het meest in het oog springende kunstwerk dat in 2020 zal verschijnen aan de Groene Corridor tussen Eindhoven en Oirschot. In het landschap van de Oirschotse Heide – deels oefenterrein van defensie - worden loopgraven aangelegd in de vorm van het vredesteken. De diameter is honderd meter, bezoekers kunnen door de gangen lopen, van hoog naar laag en andersom. Bedenker van ‘Loopgraaf voor de Vrede’ is Marco Vermeulen. De Eindhovense landschapsarchitect is uitgeroepen tot winnaar van de ontwerpwedstrijd.

Kunstcommisie
Zeven vooraf geselecteerde kunstenaars mochten vorig jaar hun ontwerpen indienen. Drie gingen er naar de volgende ronde en uiteindelijk werd Vermeulen door een speciale kunstcommissie uitverkoren. Met ‘Doors of Perception’ stelde hij landschapsobservatoria voor. ,,Waarmee je op een heel zintuiglijke manier de landschappen, bestaande objecten en kruisende infrastructuren in het gebied, zoals snelwegen, waterwegen en vliegroutes, kunt ervaren”, zegt Vermeulen. ,,De Groene Corridor is niet alleen een laan van A naar B. Onderweg is van alles te beleven. De reis als bestemming.”

‘Loopgraaf van de Vrede’ is het meest prominente observatorium van Vermeulen. Een tweede heeft de naam: luchtvaartobservatieligweide. Dat is een landschapskunstwerk waar bezoekers gezamenlijk kunnen wachten op het moment dat er een vliegtuig overkomt. Een derde ontwerpidee betreft een Audioscope in de vorm van een enorme oorschelp, waarin geluiden uit het landschap over grote afstand kunnen worden waargenomen.

Loopgraaf van de vrede groene corridor   Loopgraaf van de vrede